Özellikle son yıllarda küresel ısınmanın getirdiği olumsuzlukları daha çok hissediyoruz. Küresel ısınma kaynaklı dış mekanda kötü hava kalitesi ise sağlığımızı direkt olarak tehdit ediyor. Kötü hava, hem yetişkinler için hem de çocuklar için ölümcül sonuçlar doğuruyor.
Büyük küçük birçok ülkenin yıllardır görmezden geldiği çevre kirliliği kaynaklı kötü hava insan sağlığı için tahmin edilenden veya ön görülen birçok sorundan daha büyük büyük bir tehdit teşkil ediyor. Dış mekandaki kötü hava kalitesinin üzerimizde bazı etkilerine göz atalım.
İşte kötü havanın önüne geçmek için 11 neden;
-Bebeklere kalıcı zararlar verir.
-Astım ve benzeri solunum yolu hastalıklarını tetikler.
-Şizofreni ile bağlantılıdır.
-Otizm ile bağlantılıdır.
-Bilişsel gelişimin yavaşlamasına neden olur.
-Depresyonu besler ve büyütür.
-Genel manada yaşam süresini kısaltır.
-Demans ile bağlantılıdır.
-Covid-19 hastalığının şiddetini artırır.
-Mutluluğu engeller.
-Devletler için büyük ekonomik sorunlara yol açar.
Uzun yıllar boyunca devletlerin gündemini meşgul etmeyen hava kirliliği sorunu bir süredir gündemdeki yerini koruyor. Ancak hava kirliliğini azaltmak ve hava kalitesini yükseltmek için harcanan onlarca sene ve milyarlarca dolar paranın ardından kirlilik seviyesi tekrardan yükselişte.
Amerika Birleşik Devletleri’nde yapılan bir araştırmaya göre havaya salınımı yapılan toksinler ve zararlı parçacıklar kötü hava kalitesine neden olarak, her yıl 100.000’den fazla insanın hayatını kaybetmesine yol açıyor. Diyabet, akciğer kanseri, zatürre, kalp krizi, felç, böbrek hastalığı, bunama dahil birçok hastalık da hava kirliliğinin yol açtığı diğer can alıcı sorunlar. Buna ek olarak Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, küresel düzeyde hava kirliliği beş yaşın altındaki çocukların 10’da birinin ölümüne neden oluyor.
Covid-19 ile hava kirliliği ilişkisi de dikkat çekiyor. Kötü hava kalitesi, dünyayı kasıp kavuran ve küresel çapta birçok ölüme neden Covid-19 salgını ile birleşince sağlığımız için daha da tehlikeli bir hal alıyor.
Amerika Birleşik Devletleri’nde yapılan çalışmalara göre hava kirliliğinin daha yüksek seviyelerde olduğu bölgelerdeki Covid-19 kaynaklı ölüm oranı, hava kalitesinin daha iyi olduğu bölgelerle kıyaslandığında %11 daha yüksek.
Özellikle son yıllarda tecrübe ettiğimiz Covid-19 pandemisi döneminde aldığımız her nefesin önemini çok daha iyi anladık. Ancak aldığımız nefes kalitesini yıllardır çevreyi kirleterek düşürenin yine biz olduğunu unutmayalım. Kendimiz için ve gelecek nesiller için yaşanabilir bir dünya hayal değil ve değişim bizim elimizde.
